Wszyscy znamy hasztag #zostańwdomu. Wszyscy rozumiemy jego celowość. Poradnie otworzyły telelporady, e- recepty nabrały na znaczeniu. Jednym słowem- wszystko załatwmy przez internet. Co w przypadku ciąży? Przecież nie poczekasz do jesieni jak sytuacja się uspokoi? Mam dla Ciebie praktyczny przewodnik, kiedy musisz iść na badania a kiedy spokojnie możesz je przełożyć.
Na wstępie zaznaczam, że każda ciąża jest indywidualna i każda kobieta potrzebuje innej opieki. Dzisiaj skupiam się na fizjologicznym przebiegu, kiedy nie ma odstępstw od normy w rozwoju dziecka, albo przynajmniej do tej pory nie było.
Początek ciąży
Jeśli podejrzewasz, że jesteś w ciąży możesz zrobić test – kupiony przez partnera w aptece. Tak już na tym etapie powinnaś o siebie szczególnie zadbać. Jeśli widzisz dwie kreski – gratulacje! Pewnie jak najszybciej chcesz zobaczyć zarodek w USG. Ale powoli…
Nie musisz od razu umawiać się na wizytę potwierdzającą ciążę. Testy płytkowe czy strumieniowe jeśli są dodatnie to na pewno się nie mylą. Jeśli mamy teraz najgorętszy czas izolacji to nie po to byś podczas niego siedziała w przychodni. Być może za dwa, trzy tygodnie będzie spokojniej. Wówczas wizyta będzie bezpieczniejsza – mniej okraszona ryzykiem zarażenia się, a na tym etapie wysoka gorączka u przyszłej mamy jest niezwykle groźna dla dziecka.
Wizyta za te dwa – trzy tygodnie od zrobienia testu to nawet lepiej – wszystko będzie bardziej widoczne, jasne. W pierwszych dniach ciąży ginekolog i tak zapewne powie Ci, że trzeba jeszcze chwilkę poczekać by dokładnie uwidocznić w USG czy wszystko jest OK.
Ważne! Dobrze by było jednak, żeby pierwsze USG odbyło się przed 10 tygodniem ciąży- jest to najbardziej optymalny czas, żeby ustalić termin porodu i skorelować go z miesiączkami, jeśli te były nieregularne.
Wszelkie pierwsze badania powinny być wykonane do 10 tygodnia ciąży. Część z nich można odwlec w czasie, inne jednak potrzebne są jak najszybciej. Jeśli już idziesz na jedno ukłucie wówczas wiadomo pobieramy cały profil. Jeśli jesteś w np. w 5-6 tygodniu masz jeszcze miesiąc zapasu by poznać wyniki. Miesiąc to całkiem sporo w obecnej sytuacji pandemii.
Badania do wykonania do 10 tyg.
- grupa krwi
- poziom przeciwciał
- morfologia
- badanie ogólne moczu
- badanie cytologiczne jeśli nie było wykonywane w ciągu ostatniego pół roku
- badanie czystości pochwy
- badanie stężenia glukozy we krwi na czczo
- VDRL(inaczej WR, inaczej Kiła)
- TSH
- HIV I HCV
- badanie w kierunku toxoplazmowy (IgG i IgM), oraz różyczki
- Waga + BMI
- Badanie piersi
- Badanie ginekologiczne wewnętrzne
11-14 Tydzień ciąży
Między 11 tygodniem i 1 dniem a 14 tygodniem i 1 dniem powinno odbyć się badanie USG genetyczne inaczej prenatalne. Czas do jego wykonania jest bardzo precyzyjnie określony i nie może być tu żadnych przesunięć – ani wcześniej ani później. To badanie potwierdza lub wyklucza wady genetyczne jak m.in zespół Downa, Edwardsa, Patau i innych. Jeśli więc jesteś w 11 tygodniu masz jeszcze zapas aby dostać się na wizytę. Co innego osoba u schyłku 14 – Ty już powinnaś dobijać się do poradni – oczywiście z zachowaniem wszelkich środków ostrożności.
Inne badania do wykonania między 11 a 14 tygodniem ciąży
- Pomiar ciśnienia
- Ocena ryzyka nasilenia objawów depresji
Badania zalecane
- Test PAPPA-A i Potrójny HCG – z krwi
- Ocena ph wydzieliny pochwowej
15-20 tydzień ciąży
Między 15 a 20 tygodniem ciąży do wykonania mamy jedynie
- morfologia krwi
- badanie ogólne moczu
Ani jedno, ani drugie badanie nie jest badaniem na ratunek. Oczywiście może się okazać, że jest infekcja pęcherza moczowego, ale spróbuj najpierw domowych sposobów, a najlepiej w formie profilaktyki. Pij dużo wody, najlepiej z cytryną i naturalną żurawiną. Są też różne preparaty dostępne bez recepty. Jeśli nie czujesz żeby coś Ci bardzo doskiwerało w obecnej sytuacji można uciec się do profilaktyki domowej.
Jeśli jednak ból podbrzusza, nerek czy rozpoczynające się obrzęki zaczynają Cię niepokoić oddaj mocz na badanie. Ale halo – Ty siusiasz, a próbkę zanosi przyszły tata ty #zostanwdomu
Morfologię można zrobić apropo kolejnych badań.
18-22 tydzień ciąży
To kolejny sztywny przedział na wykonanie badania USG tym razem tzw. połówkowego. Tu oglądamy brzdąca pod kątem wad rozwojowych. Czy prawidłowo wykształciło się serce, mózg i reszta narządów. I analogiczna sytuacja jak przy USG prenatalnym. Jeśli jesteś na początku tego przedziału- spokojnie. Pod koniec – pchaj się do przychodni – ale z zachowanie zasad ostrożności.
Badania do pobrania między 21 a 26 tygodniem ciąży
| · badanie stężenia glukozy we krwi po doustnym podaniu 75 g glukozy (24-26TC)
· badanie ogólne moczu · przeciwciała anty-Rh u kobiet z ujemną grupą krwi · badanie w kierunku toxoplazmozy u kobiet z ujemnym wynikiem w I trymestrze
|
Część wyników z listy jest do przeskoczenia. Część niestety lepiej jest wykonać do 26 tygodnia ciąży maksimum.
27 a 32 tydzień ciąży
- morfologia krwi
- badanie ogólne moczu
- przeciwciała odpornościowe (!!!) w przypadku grupy krwi Rh ujemnej
- USG
Tu najważniejszy będzie fakt, że w przypadku wskazań między 28 a 30 tc powinna zostać podana immunoglobulina anty -D . Wskazaniem jest ujemna grupa krwi np. A Rh minus i brak przeciwciał czyli ujemny tzw. odczyn coombsa. Jest to profilaktyka konfliktu serologicznego na przyszłą ciążę. W Polsce zgodnie ze standardami opieki okołoporodowej z dnia 1 stycznia 2019 r lek ten jest refundowany.
Jeśli więc masz przekichane i ujemną grupę krwi trzymaj się terminów, jeśli masz grupę dodatnią #zostanwdomu
33- 37 tydzień ciąży
- morfologia krwi
- badanie ogólne moczu
- WR
- antygen HBs
- HIV
- posiew z przedsionka pochwy i okolic odbytu w kierunku paciorkowców (35-37 TC)
- Ocena wymiarów miednicy
- ocena ryzyka i nasilenia objawów depresji
Im bliżej końcówki tym bardziej chcemy mieć już wszystko gotowe. Konieczność wykonania tych badań nie koniecznie ma ścisłe ramy czasowe. Uznano, że powinno być to wszystko wykonane do 37 tyg. ciąży bo od 38 tc jesteś już w terminie porodu (termin jest +/- dwa tygodnie od 40 tyg. czyli między 38 a 42 tygodniem ciąży) i przede wszystkim chodzi o to abyś do porodu te badania miała.
Możesz je wykonać i w 40 tygodniu jeśli poród ma się odbyć za dwa tygodnie i wyniki zdążą przyjść- tylko kto to wie, kiedy odejdą Ci wody czy zaczną się skurcze. Dlatego właśnie ustalono te badania kiedy statystycznie poród odbyć się jeszcze nie powinien. Statystycznie to słowo klucz.
Największe obawy budzi pobranie posiewu z kanału szyjki macicy i odbytu na obecność paciorkowców tzw. GBS. Jest to istotne badanie, ponieważ jeśli okaże się, że jesteś nosicielem nie będziesz mogła jechać na porodówkę w ostatniej chwili a minimum 4 godziny przed pojawieniem się dziecka na świecie powinnaś dostać antybiotyk osłonowo, żeby chronić noworodka przed zakażeniem.
Jeśli nawet zbliżasz się do 37 tygodnia i nic się nie dziej, nie czujesz skurczy, do tej pory szyjka macicy była sformowana i zamknięta ryzykuję twierdzeniem, że powinnaś zdążyć je wykonać za tydzień czy dwa, gdy sytuacja w kraju trochę się uspokoi. Ręki jednak sobie uciąć nie dam (mam trójkę dzieci, męża, psa i kota i nawet dwie ręce to za mało).
38-39 tygodnia ciąży
- badanie ogólne moczu
- morfologia krwi
Powiem, krótko i nieładnie – możesz olać. No chyba, że sam mocz- niech tata lata do laboratorium na wypadek jak miałaby być infekcja czy obecne białko. Bez wyniku morfologii jakoś sobie poradzisz…
Po 40 tygodniu ciąży badania co 2-3 dni
- badanie KTG
- badanie USG
Oba badania zaznaczam na czerwono. Niezwłocznie po tym jak zaczyna się koniec 40 tygodnia powinno być wykonane badanie KTG I USG. Nie jest to jeszcze konieczność do położenia się w szpitalu i czekania na poród. Przy prawidłowym odczuwaniu ruchów płodu, kolejne badanie i Ktg i USG powinno odbyć sie za 7 dni i wówczas musi być ustalony termin hospitalizacji, tak aby poród miał miejsce przed końcem 42 tc.
Tu jednak postępowanie i wskazania będą mocno indywidualne.
Jak widzisz ciążowych dead lajnów jest tak naprawdę parę. Większość badań można odsunąć w czasie nie narażając się na kontakt z innymi ludźmi, w miejscach gdzie potencjalne ryzyko zakażenia jest bardzo duże. Prześledź kalendarz jeszcze raz i zastanów się czy nie lepiej jeśli jednak wybierzesz opcję #zostanwdomu
